Η σκολίωση είναι μια ασθένεια της σπονδυλικής στήλης που χαρακτηρίζεται από πλάγια παρεκτόπιση.
Η σπονδυλική στήλη έχει τέσσερα κυρτώματα - αυχενικό, θωρακικό, οσφυϊκό και στο ιερό οστό και στον κόκκυγα, τα οποία δύο δύο σχηματίζουν ένα είδος γραφής του λατινικού γράμματος S, κοιτάζοντας τη σπονδυλική στήλη από το πλάι. Στην κατεύθυνση από μπροστά ή πίσω, η σπονδυλική στήλη φαίνεται ευθεία, χωρίς καμπύλες. Ο σχηματισμός τέτοιων προς αυτή την κατεύθυνση ονομάζεται σκολίωση. Συνήθως, η καμπυλότητα ξεκινά σε μια συγκεκριμένη περιοχή της σπονδυλικής στήλης όπου οι σπόνδυλοι δεν ακολουθούν την κανονική τους πορεία ευθυγράμμισης - γέρνουν και περιστρέφονται μεταξύ τους για να κρατήσουν το σώμα όρθιο. Αυτή η παραμόρφωση μπορεί να σχηματιστεί σε οποιοδήποτε τμήμα της σπονδυλικής στήλης - αυχενικό, θωρακικό και οσφυϊκό, αλλά το πιο επηρεασμένο από αυτήν είναι το θωρακικό τμήμα
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αιτία που οδήγησε σε αυτή τη παραμόρφωση παραμένει ασαφής, επομένως χρησιμοποιείται και ο όρος «ιδιοπαθής» σκολίωση. Η σκολίωση μπορεί να προκληθεί από άλλη ασθένεια - γενετικές ανωμαλίες στη σπονδυλική στήλη, εγκεφαλική παράλυση, παθολογίες συνδετικού ιστού, όγκους κ.λπ. Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, μπορεί να υπάρχει και κληρονομική προδιάθεση. Εμφανίζεται σχετικά πιο συχνά στα κορίτσια παρά στα αγόρια. Συναντάται συχνότερα στην ηλικία 10-15 ετών.
Η σκολίωση είναι χρόνια ασθένεια που μπορεί να εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου.
Η σοβαρότητα της σκολίωσης κυμαίνεται από ήπια έως πολύ σοβαρή. Υπάρχει μια κλίμακα τεσσάρων επιπέδων για τη μέτρησή της, καθώς μετριέται η γωνία της σκολίωσης:
- 5-10 μοίρες
- 11-30 μοίρες
- 31-61 μοίρες
- πάνω από 61 μοίρες
Εκτός από την πλάγια καμπυλότητα της σπονδυλικής στήλης, στη σκολίωση υπάρχει και περιστροφή (στροφή) των σπονδύλων μεταξύ τους, με τους γειτονικούς σπονδύλους να σχηματίζουν δευτερεύουσες καμπυλότητες.
Οι ήπιες μορφές της νόσου μπορεί να είναι ασυμπτωματικές, ενώ οι σοβαρές μορφές περιορίζουν σημαντικά τις σωματικές ικανότητες.
Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι:
- Ο ένας ώμος φαίνεται ψηλότερος από τον άλλο
- Ο θώρακας είναι ασύμμετρος
- Το ένα ισχίο είναι ψηλότερο από το άλλο
- Η λεκάνη περιστρέφεται και επηρεάζει αρνητικά το βάδισμα
Μερικά από τα πιο συνηθισμένα παράπονα είναι:
- Πόνος στην πλάτη
- Ευκολότερη μυϊκή κόπωση
- Ριζίτιδες
- Προβλήματα αναπνοής λόγω παραμόρφωσης του θώρακα
- Καρδιαγγειακά προβλήματα
- li>
- Προβλήματα βάδισης
Η διάγνωση γίνεται από ειδικό μετά από λειτουργική εξέταση και με βάση ακτινογραφία. Υπολογίζεται η γωνία καμπυλότητας (η λεγόμενη γωνία Cobb) και η θέση της σκολίωσης. Όταν η γωνία καμπυλότητας είναι έως και 20 μοίρες, οι σωματικές ασκήσεις που στοχεύουν στην ενδυνάμωση των μυών είναι το κύριο μέσο για τη θεραπεία της σκολίωσης, καθώς και οι επανεξετάσεις δύο φορές το χρόνο.
Μεταξύ 20 και 40 μοιρών, μαζί με σωματικές ασκήσεις, συνταγογραφείται η χρήση κορσέ για να τεθεί η σπονδυλική στήλη στη σωστή θέση. Ο κορσές προσαρμόζεται στα ατομικά χαρακτηριστικά που προκύπτουν από τον τύπο της παραμόρφωσης, τη θέση, τη φιγούρα, την ηλικία του ασθενούς και ποιο μέρος του σώματός του καλύπτει. Όταν η γωνία καμπυλότητας είναι πάνω από 40 μοίρες, πραγματοποιείται χειρουργική θεραπεία της σκολίωσης.