Το σύνδρομο του παγωμένου ώμου ή αλλιώς η συγκολλητική καψουλίτιδα της άρθρωσης του ώμου είναι δύο όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την κατάσταση πόνου και δυσκαμψίας στον ώμο.
Πρόσφατοι ορισμοί της νόσου την περιγράφουν ως "μια κατάσταση άγνωστης αιτιολογίας που χαρακτηρίζεται από περιορισμό τόσο των ενεργητικών όσο και των παθητικών κινήσεων στον ώμο χωρίς την παρουσία άλλων ασθενειών που επηρεάζουν την άρθρωση του ώμου".
Το σημαντικότερο διακριτικό χαρακτηριστικό της νόσου είναι η απώλεια των παθητικών κινήσεων, γεγονός που τη διαφοροποιεί από άλλες καταστάσεις στις οποίες υπάρχει επίσης ευαισθησία και περιορισμός των ενεργητικών κινήσεων στον ώμο, αλλά διατηρούνται οι παθητικές κινήσεις.
Τέτοιες παθήσεις είναι, για παράδειγμα, η υποακρωμιαία θυλακίτιδα, η ασβεστολιθική τενοντίτιδα, η μερική ρήξη του στροφικού πετάλου κ.λπ.
Ανάλογα με το αν υπάρχουν άλλες ασθένειες ή τραύματα που μπορούν να προκαλέσουν την κατάσταση ή αν απουσιάζουν παρόμοια, το σύνδρομο διακρίνεται σε πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές.
Προκειμένου να τεθεί ο ορισμός του "συνδρόμου παγωμένου ώμου", είναι απαραίτητο η διάρκεια των συμπτωμάτων να υπερβαίνει τουλάχιστον τον 1 μήνα και τα παράπονα να έχουν φτάσει στη λεγόμενη φάση του "οροπεδίου" ή να επιδεινώνονται.
Οι ασθενείς με πρωτοπαθές σύνδρομο "παγωμένου ώμου" δεν έχουν καμία αναμνηστική, κλινική ή ακτινογραφική ένδειξη άλλης νόσου που θα μπορούσε να εξηγήσει την εμφάνιση του πόνου και της περιορισμένης κίνησης του ώμου.
Υπάρχουν τρεις φάσεις που περιγράφουν κλασικά την πορεία της νόσου:
- Φάση "πάγωμα" (φάση πόνου),
- Φάση δυσκαμψίας (με περιορισμό των ενεργητικών και παθητικών κινήσεων),
- Φάση "απόψυξης" (με σταδιακή αποκατάσταση των κινήσεων στον ώμο).
Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου του παγωμένου ώμου;
Στην αρχική φάση (πόνος) ή στη φάση του "παγώματος", τα χαρακτηριστικά παράπονα είναι:
- Σταδιακή εμφάνιση ασαφούς, θαμπού πόνου στο σημείο της ένθεσης του δελτοειδούς μυός,
- Έναρξη του πόνου με κινήσεις στον ώμο,
- Αφόρητος πόνος τη νύχτα, ο οποίος οδηγεί σε αδύνατο ύπνο στην πάσχουσα πλευρά και τελικά σε στέρηση ύπνου,
- Σημαντικός περιορισμός των ενεργητικών και παθητικών κινήσεων του ώμου που σχετίζονται με τη στροφή του - η εξωτερική στροφή του ώμου περιορίζεται στον υψηλότερο βαθμό.
Η διάρκεια της πρώτης φάσης μπορεί να είναι από εβδομάδες έως μήνες.
Στη δεύτερη φάση (φάση του "παγωμένου ώμου"), οι ασθενείς αναφέρουν την εμφάνιση δυσκαμψίας και σχεδόν πλήρους περιορισμού της κίνησης στον ώμο. Ο πόνος δεν είναι πλέον το κύριο σύμπτωμα. Οι κινήσεις του χεριού πάνω από το κεφάλι, προς το πλάι, διασταυρούμενο μπροστά από το στήθος ή πίσω από την πλάτη περιορίζονται και το ντύσιμο γίνεται δύσκολο. Κατά μέσο όρο, η δεύτερη φάση μπορεί να διαρκέσει περίπου ένα έτος. συχνά χρόνια μετά την ανάπτυξη του συνδρόμου σε έναν ώμο, μπορεί να προσβληθεί και ο αντίθετος ώμος.
Στην τρίτη φάση (φάση "απόψυξης"), παρατηρείται σταδιακή δυσκαμψία του ώμου. Συνήθως, μόλις εμφανιστεί αυτή η φάση, χρειάζονται περίπου 9 μήνες κατά μέσο όρο για να ανακτηθεί πλήρως η προηγούμενη κινητικότητα στον ώμο.
